vrijdag 28 november 2014

Het glazen plafond bestaat echt niet meer. Over WK-vrouwenvoetbal en de opkomst van vrouwen in mannenbolwerken.

Testje vooraf: 
Waar denkt u aan bij het woord 'voetbalvrouwen'?
A. De vrouwen van voetballende mannen
B. Voetballende vrouwen.

Beter
Het nationale vrouwenelftal heeft zich op 27 november 2014, tegen Italiƫ geplaatst voor het WK van volgend jaar in Canada. Als voormalig voetballende vrouw kan ik sportmatig heel blij van worden van dit historische moment. Ook blij word ik van het feit dat er vandaag in de Volkskrant staat dat 'meisjes steeds beter kunnen voetballen', althans, volgens Volkskrantjournalist Willem Vissers, die voor deze krant altijd verslag mag doen van het vrouwenvoetbal. Wie dat voetballen nu beter vindt gaan en hoe dat gemeten wordt, vertelt Willem niet, maar als zogenaamd verlaat compliment, neem ik het graag aan.

Aantallen
Het succes is overigens deels een gevolg van de getalsmatige opkomst vertelt Willem verder: 'Overal voetballen meisjes'. 'Met jongens of met elkaar'. 'In het mannenbolwerk van de KNVB is een op de tien leden vrouw'. Nu kom ik zelf nogal eens op een voetbalveld, als voetbalouder, -coach en -trainer en ja, bovenstaande beeld kan ik bevestigen: in het elftal van mijn zoon speelt inderdaad 1 meid mee (geen 'meisje' dus; zoals we in het voetbal ook niet 'clubhuis' maar 'kantine' zeggen) en elke zichzelf respecterende vereniging heeft een of meer meidenteams.

Gullit
In de tijd waarin ik met veel liefde en lol voor het voetbalspel, kilometers over het veld sprintte en sjokte (nooit stilstaan!), was het vol krijgen van een meidenteam elk seizoen weer spannend. Dat we op de eigen vereniging (dus niet club) mochten bestaan betekende overigens niet dat ons spel serieus genomen werd. Het deerde ons echter niet; het was al fijn dat je mocht voetballen en stoer om je als vrouw op mannenterrein te bevinden. Dat alleen al was winst. Wat er wel inhakte was dat idool Gullit zich publiekelijk uitsprak tegen vrouwenvoetbal, want: 'dat zag er niet uit'.

Andere tijden
Gelukkig leven we in andere tijden, tijden waarin men absoluut niet laatdunkend spreekt over vrouwenvoetbal of over vrouwen in het algemeen. Heel prettig! En goed nieuws ook, voor vrouwen die van voetballen houden, en voor iedereen die de gelijkheid tussen man en vrouw hoog in het vaandel heeft staan in maatschappij en organisatie.

Oren dicht
Dat er intussen over dat ene voetballende meisje in het team van mijn zoon laatdunkende opmerkingen gemaakt worden door de tegenstanders, hoor ik gewoon niet. Dat een voetbalvader baalt dat er in zijn zoons team een meisje zit omdat ze daardoor slecht voetballen hoor ik ook niet. Dat iemand slecht voetbalt omdat het een meisje is, hoor ik zeker niet.

Kokend bloed
Wanneer mijn bloed echter gaat koken is op de momenten dat ik zelf -als vrijwillige jeugdtrainer op de woensdagmiddag- door de oppertrainer (man) als enige gecontroleerd en overruled wordt; dat ik als coach het team op zaterdag instrueer en de te late leider (man) het bij aankomst helemaal anders doet dan ik had bedacht; dat ik bij de kennismaking met een andere vrijwillige trainer (man) de humoristische vraag voorgeschoteld krijg of ik hier ben omdat ik soms heel goed in tafeltennis ben.

Ik hoor u al denken: dat is omdat u zelf en uw leiderschapsstijl onzichtbaar zijn, niet omdat u vrouw bent. NEE, NEE, DAT ZAL WEL! Wij zijn allen gelijk. Van het woord voetbalmannen heb ik echter nooit gehoord.

Het WK Canada
Nu het Nederlandse vrouwenelftal de WK kwalificatiewedstrijd heeft gewonnen en volgend jaar meedoet in Canada, is het voor mij tijd om het beestje bij de naam te noemen, ondanks mijn eigen hoopvolle veranderwens ten spijt: het gegroeide aantal meisjes in het voetbal betekent niet dat vrouwenvoetbal werkelijk in het mannenbolwerk opgenomen is.

Negeren en uitsluiten zijn mechanismes die nog steeds werken. Moge de illusie van gelijkheid snel ingeruild worden voor werkelijke gelijkheid tussen man en vrouw, en meteen ook tussen alle mensen, ongeacht religie, geaardheid, ras en huidskleur.

Wat kunnen we in organisaties van het opkomende aantal vrouwenleden in het voetbal en het politiek gewenste zwijgen leren?

Niets.
Alleen dat goed of slecht voetballen niets te maken heeft met jongetje of meisje zijn.